Trong quá trình giải quyết vụ án dân sự, nguyên đơn được pháp luật cho phép thay đổi hoặc bổ sung yêu cầu khởi kiện nhằm bảo đảm quyền tự định đoạt và bảo vệ tốt nhất lợi ích hợp pháp của mình. Tuy nhiên, việc thay đổi này phải tuân thủ thời hạn nhất định theo Bộ luật tố tụng dân sự và hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao.
1. Quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
Điều 244 BLTTDS 2015 quy định:
– Hội đồng xét xử chấp nhận việc thay đổi, bổ sung yêu cầu của đương sự nếu việc thay đổi, bổ sung yêu cầu của họ không vượt quá phạm vi yêu cầu khởi kiện, yêu cầu phản tố hoặc yêu cầu độc lập ban đầu.
– Trường hợp có đương sự rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của mình và việc rút yêu cầu của họ là tự nguyện thì Hội đồng xét xử chấp nhận và đình chỉ xét xử đối với phần yêu cầu hoặc toàn bộ yêu cầu đương sự đã rút.
2. Hướng dẫn tại Công văn số 01/2017/GĐ-TANDTC ngày 07/4/2017 của Toà án nhân dân tối cao, về giải đáp một số vấn đề nghiệp vụ
Tại mục 7 phần IV Công văn 01/2017/GĐ-TANDTC, hướng dẫn:
– Tòa án chấp nhận việc nguyên đơn thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện nếu việc thay đổi, bổ sung được thực hiện trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải.
– Tại phiên họp và sau phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải thì Tòa án chỉ chấp nhận việc đương sự thay đổi yêu cầu khởi kiện nếu việc thay đổi yêu cầu của họ không vượt quá phạm vi khởi kiện ban đầu.
Những quy định trên bảo đảm sự linh hoạt cho đương sự trong quá trình tố tụng, đồng thời giữ ổn định phạm vi xét xử, tránh kéo dài thời gian giải quyết vụ án hoặc gây khó khăn cho bên còn lại. Nguyên đơn vì vậy cần nắm rõ thời điểm và phạm vi được phép thay đổi yêu cầu, nhằm đảm bảo quyền lợi tốt nhất trong suốt quá trình tố tụng.